Uitspraak Commissie van Beroep: ook rente op doorlopend krediet Hollandsche Disconto Voorschotbank en Santander Consumer Finance Benelux moet zich aanpassen aan marktrente
Deze week heeft de Commissie van Beroep opnieuw een bindende uitspraak gedaan in twee klachtenprocedures over een te hoog rentetarief op doorlopende kredieten. Net als bij recente klachten over te hoge rentes op een doorlopend krediet van ABN AMRO, was de rente te lang niet aangepast aan de reële marktrente.
Consumenten met een doorlopend krediet van Hollandsche Disconto Voorschotbank en van Santander Consumer Finance Benelux mogen verwachten dat de rente op hun krediet gedurende de looptijd van de lening aangepast wordt aan de relevante marktrente. Dit om overkreditering te voorkomen en om consumenten verantwoord te laten lenen.
Het gaat bij de ene klacht om een doorlopend krediet met een kredietlimiet van 34.000 euro, dat eind 2007 werd afgesloten bij Hollandsche Disconto Voorschotbank. Op dat moment was het overeengekomen rentetarief 10.9 procent. Vanaf 2012 gold er echter een rentestop: de klant betaalt geen rente meer en lost 200 euro per maand af op het krediet.
De andere klacht betreft een doorlopend krediet met een limiet van 10.000 euro uit 2010 bij Santander Consumer Finance Benelux. Deze lening was in 2016 volledig afgelost.
Beide banken moeten de rente gedurende de looptijd opnieuw berekenen en te veel betaalde rente terugbetalen aan de consument.
Eenzijdig wijzigen rente versus redelijke verwachting
In beide uitspraken accepteert de Commissie van Beroep niet de (vrije) uitleg van beide banken dat zij het rentepercentage naar eigen inzicht, maar binnen redelijke grenzen mogen aanpassen.
Voor consumenten is deze uitleg niet transparant, zo oordeelt de Commissie. Wat is ‘naar eigen inzicht’? En wat zijn ‘redelijke grenzen’? Bovendien kan deze aanpak het evenwicht verstoren in rechten en plichten tussen bank en consument, in het nadeel van de klant. De Commissie van Beroep trekt als conclusie – in navolging van eerdere uitspraken – dat consumenten bij een doorlopend krediet mogen verwachten dat het rentetarief meestijgt én mee daalt met de relevante marktrente.
Tenzij van tevoren wordt vermeld dat de rente niet meebeweegt, waarom niet en in welke omstandigheden. De Commissie komt echter tot de slotsom dat in beide zaken de consument geen soortgelijke informatie heeft ontvangen en daarom mag rekenen op een rentepercentage dat in de pas blijft met de marktrente.
Bezwaar door de banken van de hand gewezen
Beide banken hebben bezwaar gemaakt tegen het inzetten van de rentereeks van De Nederlandse Bank en het Centraal Bureau voor de Statistiek bij het tot stand komen van de uitspraak. Deze rentereeks ofwel referentiereeks zou niet representatief zijn, geen rekening houden met risicocategorieën en negatief uitpakken voor kredietverstrekkers.
De Commissie van Beroep geeft aan dat de referentierente een maatstaf is voor het meebewegen van de rente en voor eventueel teveel betaalde rente door consumenten. De referentierente is een gemiddelde van vergelijkbare rentes en representeert de renteschommelingen in de markt. Tijdens de procedures is geen betere maatstaf aangedragen. Al met al heeft de Commissie daarom de bezwaren van beide banken afgewezen.
Uitspraak: opnieuw berekenen kredietvergoeding
Als een consument een kredietovereenkomst tekent, moet duidelijk zijn wat het verschil is tussen het gemiddelde rentetarief op de markt en de individuele kredietvergoeding. Banken moeten er zorg voor dragen dat dit verschil niet wijzigt tijdens de looptijd van de lening, in het nadeel van de klant. Elke drie maanden dient het rentetarief voor lopende doorlopende kredieten opnieuw te worden berekend (op basis van de referentierente).
Heeft de klant meer betaald dan de kredietverstrekker in rekening mocht brengen, dan moet het verschil worden terugbetaald aan de consument.
Is er sprake van een voordeel voor de klant, dan mag de kredietverstrekkers dit ook meenemen in de berekening en hoeft er alleen terugbetaald te worden wat de klant uiteindelijk te veel heeft betaald.
Meer soortgelijke klachten bij Kifid.
Het Kifid (Klachteninstituut Financiële Dienstverlening) behandelt op dit moment meerdere van dit soort klachten van klanten tegen Hollandsche Disconto Voorschotbank en Santander Consumer Finance Benelux.
